Thông thường, từ 3 – 6 tháng tuổi bé đã có thể bi bô được những tiếng nói đầu tiên và đến khoảng 1 tuổi bé đã có thể nói được những từ đơn đơn giản. Tuy nhiên, tình trạng chậm nói càng trở nên phổ biến, có những bé đến tận 18 tháng tuổi vẫn mới chỉ bập bẹ những từ vô nghĩa, rồi có những bé 3, 4 tuổi vẫn ngọng nghịu, không thể phát âm rõ những từ đơn giản. Cần lưu ý rằng việc tập nói của bé có sự ảnh hưởng rất lớn từ sự dạy dỗ, uốn nắn của cha mẹ và những người xung quanh.
Dưới đây sẽ là những phương pháp dạy trẻ tập nói hiệu quả mà cha mẹ cần nhớ:
1. Phát âm chính xác khi dạy trẻ tập nói
Trong thời gian đầu tập nói, bé chưa thể phát âm chuẩn xác được từng từ. Một số phụ huynh thấy bé phát âm những từ ngọng nghịu đó lại cảm thấy dễ thương và thích nhắc lại cái từ đó cho bé. Tuy nhiên, việc phát âm đó vô tình biến thành thói quen khiến con càng phát âm sai và khó sửa hơn.
Phát âm chính xác khi dạy trẻ tập nói
Hơn nữa, trẻ thường có thói quen bắt chước, nếu cha mẹ phát âm sai sẽ khiến cho bé nghĩ rằng như thế là đúng và không có ý thức sửa chữa. Do đó, để trẻ phát âm chính xác cha mẹ cũng cần phát âm chính xác, nếu trẻ nói sai cha mẹ cần nhắc nhở và kiên quyết sữa chữa ngay lúc đó. Khi chỉnh âm từ từ sai sang từ đúng cho trẻ cha mẹ cần lặp lại nhiều lần, thỉnh thoảng kiểm tra bằng cách hỏi con và nhắc lại lại từ đó cho con.
2. Giao tiếp nhiều với con
Giao tiếp nhiều với trẻ giúp trẻ nâng cao nhận thức về ngôn ngữ
Giao tiếp nhiều với con đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành ngôn ngữ và nâng cao khả năng giao tiếp của bé sau này. Ngay từ khi bé mới sinh, dù bé chưa hiểu được gì và mẹ cũng chưa hiểu bé diễn đạt gì nhưng mẹ vẫn nên nói chuyện cùng bé để tạo niềm vui và tạo khả năng giao tiếp bằng ngôn ngữ cơ thể và lời nói cho bé. Trò chuyện hàng ngày cùng bé sẽ giúp bé bắt chước và tích lũy được vốn từ vựng phong phú. Từ đó, giúp bé nói được sớm và chính xác hơn.
Ngoài ra, việc trò chuyện thường xuyên cùng bé cũng giúp mối quan hệ giữa mẹ và bé trở nên cởi mở, gần gũi và giúp bé tự tin, tăng cường khả năng phản ứng ngôn ngữ cho bé.
3. Đọc sách cho bé nghe
Đọc sách luôn là một thói quen tốt cho cả người lớn lẫn trẻ em. Từ lúc còn mang bầu, các mẹ cũng được khuyến khích đọc sách để kích thích sự phát triển trí não và khả năng ngôn ngữ ở trẻ. Đọc sách trong thời kỳ bé bắt đầu tập nói và học chữ có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc cung cấp vốn từ phong phú, tạo niềm yêu thích và hứng khởi các chữ cái và từ ngữ cho bé.
Đọc sách thường xuyên giúp trẻ nâng cao vốn từ vựng
Do đó, dù bận rộn đến đâu thì mẹ cũng nên dành cho con khoảng 30 phút mỗi ngày để cùng đọc sách với con. Các mẹ có thể đọc báo, tạp chí, sách dạy nấu ăn hay tiểu thuyết… Điều quan trọng nhất mà mẹ cần làm không đơn thuần chỉ là truyền đạt kiến thức cho bé mà còn khơi dậy sự niềm đam mê đối với kho tàng kiến thức mênh mông, rộng lớn phía trước.
4. Dạy từ đơn giản đến phức tạp
Làm bất cứ việc gì cũng cần có thời gian để trau dồi và luyện tập thì mới trở nên nhuần nhuyễn và thuần thục được. Cũng giống như vậy, tập nói cũng là một quá trình bé cần học tập và rèn luyện mỗi ngày thì mới trôi chảy và rõ ràng được. Tuy nhiên, trẻ còn nhỏ chưa thể tiếp nhận được những từ khó. Do đó, ngay từ lúc bắt đầu dạy bé tập nói, mẹ nên dạy cho bé từ những từ thông thường, đơn giản để bé có thể bắt chước theo, tránh nói những những từ phức tạp, khó khăn, âm hay những câu dài làm bé không thể nhớ và nói theo được.
Khánh Ngân
